DeFi staat voor “Decentralized Finance” en staat voor een financieel systeem dat is gebaseerd op gedecentraliseerde blockchain-technologie in plaats van traditionele financiële intermediairs (TradFi) zoals banken en financiële instellingen. In essentie probeert DeFi het traditionele financiële systeem te decentraliseren en open te stellen voor iedereen met een internetverbinding.
DeFi betekent financiële diensten aanbieden zonder tussenkomst van centrale instanties. In plaats daarvan worden deze diensten uitgevoerd door smart contracts die op de blockchain zijn geprogrammeerd en automatisch worden uitgevoerd zodra aan bepaalde voorwaarden is voldaan.
Blockchain-technologie kan bijvoorbeeld de unbanked helpen door het mogelijk te maken om financiële transacties uit te voeren zonder afhankelijkheid van banken. Volgens schattingen van de Wereldbank zijn er wereldwijd ongeveer 1,7 miljard mensen die geen toegang hebben tot bankdiensten, wat neerkomt op ongeveer 22% van de volwassen bevolking.
Er zijn verschillende redenen waarom iemand unbanked kan zijn, waaronder armoede, beperkte financiële kennis, het ontbreken van lokale financiële instellingen, en gebrek aan identificatiedocumenten. Voor unbanked individuen kan het bijvoorbeeld moeilijk zijn om financiële transacties (betalen, sparen, beleggen, lenen etc.) uit te voeren en kunnen ze worden beperkt in hun vermogen om economische kansen te benutten.
Enkele manieren waarop blockchain de unbanked kan helpen zijn:
- Geldovermakingen: Blockchain-technologie maakt het mogelijk om geld over te maken zonder intermediair. Dit kan de unbanked in staat stellen om geld over te maken naar familie en vrienden in andere landen zonder hoge kosten, vertragingen en het gevaar dat gepaard gaat met traditionele banktransacties. Dit gebeurt nu vaak via bedrijven als Western Union of Moneygram tegen relatief hoge kosten.
- Decentrale financiering: Financiële diensten kunnen worden aangeboden zonder tussenkomst van banken. Dit kan de unbanked in staat stellen om toegang te krijgen tot (micro) leningen, verzekeringen en andere financiële diensten.
- Identiteitsverificatie: Blockchain-technologie kan ook worden gebruikt voor identiteitsverificatie. Dit is een groot probleem voor de unbanked. Door gebruik te maken van blockchain-gebaseerde identiteitsverificatieoplossingen kunnen de unbanked een geldig identiteitsbewijs krijgen, wat hen in staat stelt om toegang te krijgen tot o.a. financiële diensten en krediet. Gedecentraliseerde identiteitsverificatie kan ook helpen om de macht van repressieve regimes te verminderen.
- Microfinanciering: Blockchain-technologie kan ook worden gebruikt voor microfinanciering, waardoor de unbanked toegang kunnen krijgen tot kleine leningen. Dit kan hen in staat stellen om hun bedrijf op te bouwen en economische kansen te benutten.
Witwassen van geld via cryptocurrency
Een wijdverbreide misvatting is dat blockchain technologie ideaal is voor het witwassen van geld. Blockchain-technologie kan juist helpen bij het tegengaan van witwassen van geld, corruptie en verduistering omdat alle transacties op de blockchain openbaar en traceerbaar zijn.
Een van de belangrijkste kenmerken van DeFi is dat het open en transparant is. Dit betekent dat iedereen toegang heeft tot de gedecentraliseerde applicaties (aangeduid als dApps) die op de blockchain worden uitgevoerd, en dat alle transacties openbaar en traceerbaar zijn. Dat betekent dat het voor wetshandhavers en journalisten mogelijk is transacties te traceren die in het TradFi systeem onzichtbaar zijn.
Het is wel zo dat blockchain-technologie kan worden gebruikt door criminelen om geld wit te wassen. Bijvoorbeeld, als een crimineel zijn geld in cryptocurrency omzet en vervolgens naar een ander land overmaakt, kan het moeilijk worden gemaakt voor wetshandhavingsinstanties om de transactie te traceren en de criminele activiteiten te achterhalen. Dit is echter ook het geval in het TradFi systeem, mogelijk moeilijker.
De meeste grote cryptocurrencies en blockchain-gebaseerde systemen hebben mechanismen die zijn ontworpen om de identiteit van gebruikers te verifiëren en de traceerbaarheid van transacties te bevorderen. Dit betekent dat elke transactie op de blockchain kan worden gevolgd en dat het mogelijk is om de herkomst van geldstromen te traceren.
Bovendien hebben regelgevers en wetshandhavingsinstanties de afgelopen jaren maatregelen genomen om de witwaspraktijken in cryptocurrency te bestrijden. Bijvoorbeeld, veel landen hebben Anti-Money Laundering (AML) en Know Your Customer (KYC) regelgeving ingevoerd voor cryptocurrency exchanges en andere blockchain-gebaseerde dienstverleners.
DeFi toepassingen
Er zijn inmiddels verschillende soorten DeFi-toepassingen beschikbaar, waaronder leningen, stablecoins, gedecentraliseerde exchanges (DEXs), voorspellingsmarkten en yield farming. Deze toepassingen bieden gebruikers de mogelijkheid om financiële transacties uit te voeren zonder tussenkomst van banken of andere tussenpersonen, wat kan leiden tot lagere kosten, snellere transacties en meer financiële inclusie.
Hoewel DeFi nog steeds een opkomende sector is en er nog veel uitdagingen en risico’s zijn, wordt het beschouwd als een van de meest veelbelovende toepassingen van blockchain-technologie en heeft het de potentie om de financiële sector aanzienlijk te veranderen.
Een voorbeeld van een type bedrijf dat op termijn mogelijk onder druk kan komen te staan zijn de creditcardmaatschappijen zoals Visa en Mastercard.
Creditcardmaatschappijen rekenen doorgaans een percentage van het aankoopbedrag als kosten aan de verkoper voor elke transactie. Dit percentage kan variëren maar over het algemeen rekenen ze per transactie tussen de 1,5% en 3,5% van het aankoopbedrag. Daarnaast rekenen ze echter ook extra kosten zoals maandelijkse kosten of kosten voor het verwerken van terugboekingen. Deze kosten worden in rekening gebracht aan de verkoper. Voor de consument blijven deze kosten vaak onzichtbaar. Kleine winkeliers laten weleens merken dat ze andere betaalmiddelen liever hebben.
Walmart is een van de grootste retailers ter wereld. Het bedrijf heeft schaalvoordelen die door concurrenten niet gehaald kunnen worden. Het bedrijf is berucht om de enorme macht die haar inkopers hebben bij het afdwingen van aantrekkelijke inkoopvoorwaarden. De netto winstmarge van Walmart over het fiscale jaar 2021 bedroeg 3,6% van de omzet. Dat betekent dat voor elke dollar aan omzet die Walmart genereerd er 3.6 cent onder de streep overblijft als winst.
Volgens de National Retail Federation (NRF) gebruiken Amerikanen creditcards voor 42% van de retailtransacties. Het aandeel van creditcardbetalingen in de detailhandel blijft ook gestaag toenemen.
Dat betekent dat een bedrijf als Walmart de nettowinst met ongeveer 30-50% zou kunnen zien toenemen als consumenten gebruik maakten van blockchain betaaltechnologie in plaats van de creditcards. In de praktijk zou Walmart (en andere retailers) kunnen proberen dit te stimuleren door een deel van de winst te delen met consumenten via cashbacks of klantenloyaliteitssystemen (spaarzegels etc.).
Wereldwijd fenomeen
Veel technologie startups zijn begonnen in Silicon Valley of anders de Verenigde Staten. Deze regio heeft heel veel voordeel gehad van de groei die de innovatie rondom computers en het internet met zich mee heeft gebracht. Silicon Valley wordt nog steeds als dé innovatie hub gezien omdat er ontzettend veel kennis, ervaring, financiëring en infrastructuur aanwezig is die startups kan helpen hun visie te ontwikkelen.
Cryptocurrency startups zijn echter een wereldwijd fenomeen en worden gestart in verschillende landen over de hele wereld. In feite zijn er in de afgelopen jaren talloze cryptocurrency-startups opgericht in landen als de Verenigde Staten, Japan, Zuid-Korea, Singapore, China, Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk, Australië en vele andere landen.
Er zijn nog steeds uitdagingen en risico’s verbonden aan het gebruik van blockchain-technologie voor financiële diensten en er is meer onderzoek en experiment nodig maar theoretisch kan DeFi op lange termijn een enorme positieve invloed hebben op de groei van de wereldeconomie.